معنی اپیدمی پروتکل

در دوران همه گیری ویروس کرونا که منشا آن از کشور چین بود و ورود واکسن در ایران برای عموم مردم، با تاخیر بسیار و بعد از کشورهای همسایه حتی پاکستان انجام شد، اصطلاحات اپیدمی و پروتکل مدام شنیده می شد و سوال به وجود می آمد که این واژگان به چه معناست.

متاسفانه خیلی جاها معانی درستی از این واژگان ارائه ندادند و در اینجا سعی می شود به زبان ساده این دو واژه را معنا کنیم.

اپیدمی Epidemic

اپیدمی به معنی همه گیر هست و معمولا درباره مفهومی منفی (مثل بیماری یا جریانی مخرب) مورد استفاده قرار می گیرد که عموم یک جامعه را فرا می گیرد. میتوان گفت اپيدمي “وقوع گسترده یک بیماری عفونی در یک جامعه در یک زمان خاص” است.

مثلا سرماخوردگی ویروسی یا کنش یا واکنش عمومی نسبت به یک پدیده که به طور گسترده در یک جامعه در یک دوره خاص رخ می‌دهد و البته ممکن است مدت ها یا تا به امروز ادامه پیدا کند. که در این حالت می گوییم یا می شنویم: “این مساله اپیدمی شده است.”

اپیدمی Epidemic یک واژه لاتین است.

پروتکل Protocol

پروتکل نیز واژه ای لاتین است و معانی سیاست، توافق، شیوه نامه، دستورالعمل، آداب، روش ها و … هست.

به نظر می رسد اولین بار به عنوان مجموعه‌ای از قانون‌ها و چارچوب ها برای تبادل داده‌ها و ارسال پیام‌ها بین دستگاه‌ها در شبکه‌ها استفاده می‌شود که اجازه ارسال و دریافت اطلاعات را به دستگاه‌ها می‌دهند و تضمین می‌کنند که ارتباطات در شبکه درست و مؤثر برقرار می‌شود، مطرح شد. بعدتر پروتکل به عنوان اصطلاحی در روابط انسانی و کاری نیز مطرح شد.

پروتکل در سیاست:

توافق رسمی بین دولت‌ها پروتکل (دیپلماسی) یا مثلا آداب دیپلماسی و امور دولتی آداب معاشرت، آیین‌نامه رفتار شخصی.

پروتکل در علم و فناوری:

• پروتکل (علم)، یک روش رویه‌ای از پیش تعریف‌شده و مکتوب برای انجام آزمایش‌ها
• پروتکل پزشکی

پروتکل در محاسبات:

• پروتکل (برنامه‌نویسی شی‌گرا)، وسیله‌ای مشترک برای ارتباط اشیاء غیرمرتبط با یکدیگر (که گاهی اوقات رابط نیز نامیده می‌شود)
• پروتکل ارتباطی، مجموعه‌ای تعریف‌شده از قوانین و مقررات که نحوه انتقال داده‌ها را در ارتباطات از راه دور و شبکه‌های رایانه‌ای تعیین می‌کند پروتکل رمزنگاری
• پروتکلی برای رمزگذاری داده‌ها

در زمان کرونا، اصطلاح پروتکل مقابله با سویه کرونا (به معنی دستور العمل وزارت بهداشت جهت پیشگیری) بارها شنیده شد. هم چنین پروتکل ابلاغی  از سوی سازمان بهداشت جهانی نیز شامل اصول بهداشت محیط، رعایت اصول بهداشت و درمان در آمبولانس و غیره (مثلا درباره مقابله با کرونا) هست.